Liczba zadań: 27 Podane są wskazówki i odpowiedzi. 2. Zenitalne górowanie Słońca w tej miejscowości można obserwować w ciągu roku ZIEMIA WE WSZECHŚWIECIE Zadanie 1. Uzupełnij tabelę, wybierając dowolną planetę. Nazwa planety Miejsce w Układzie Słonecznym Okres obiegu wokół Słońca Okres obrotu wokół własnej osi Liczba księżyców Cechy charakterystyczne Zadanie 2. Podpisz ciała niebieskie wchodzące w skład Układu Słonecznego. Karta pracy jak Bliżej Teoria Wielkiego Wybuchu zakłada, że ok. 13,8 mld lat temu cała materia była skoncentrowana w jednym punkcie o ogromnej gęstości, a potem zaczęła się rozszerzać. Wszechświat jest zbudowany przede wszystkim z ciemnej materii oraz ciemnej energii. Podstawowymi jednostkami organizacji materii we wszechświecie są galaktyki. 60 views, 1 likes, 0 loves, 0 comments, 0 shares, Facebook Watch Videos from Kujawsko-Pomorska e-Szkoła: Zadania maturalne: Ziemia we Wszechświecie cz. 5. Lekcja live z geografii o godz. 18.00 Uogólnione prawo Hooke’a: zadania z rozwiązaniami (1) Sprawdzian z geografii klasa 6 dział 1. notatka na temat ziemia we wszechświecie. Obliczenia w geografii. A. Merkury, Ziemia, Mars i Jowisz B. Merkury, Wenus, Ziemia i Mars C. Mars,SaturniUran 4. Planetoidy znajdują się pomiędzy: A. Ziemią aMarsem B. Jowiszem a Saturnem C. Marsem a Jowiszem 5. Temperatura powierzchni Słońca przekracza 5500 C, natomiast temperatura wnętrza wynosi około: A. 160 tys. C B. 1,2 mln C C. 14 mln C 6. . Spis treści III etap edukacyjny 1. Mapa - umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. 2. Kształt, ruchy Ziemi i ich następstwa. 3. Wybrane zagadnienia geografii fizycznej. 4. Położenie i środowisko przyrodnicze Polski. 5. Ludność Polski. 6. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej Polski. 7. Regiony geograficzne Polski. 8. Sąsiedzi Polski - zróżnicowanie geograficzne, przemiany. 9. Europa. Relacje przyroda - człowiek - gospodarka. 10. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek - przyroda - gospodarka. IV etap edukacyjny - zakres podstawowy 1. Współczesne problemy demograficzne i społeczne świata. 2. Zróżnicowanie gospodarcze świata. 3. Relacja człowiek-środowisko przyrodnicze a zrównoważony rozwój. IV etap edukacyjny - zakres rozszerzony 1. Źródła informacji geograficznej. 2. Ziemia we Wszechświecie. 3. Sfery Ziemi - atmosfera. 4. Sfery Ziemi - hydrosfera. 5. Sfery Ziemi - litosfera. 6. Sfery Ziemi - pedosfera i biosfera. 7. Klasyfikacja państw świata. 8. Ludność. 9. Działalność gospodarcza na świecie. 10. Geografia Polski - środowisko przyrodnicze. 11. Geografia Polski - zagadnienia ludnościowe. 12. Geografia Polski - działalność gospodarcza. ⇑III etap edukacyjny⇑1. Mapa - umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą. Uczeń:1) wykazuje znaczenie skali mapy w przedstawianiu różnych informacji geograficznych na mapie; posługuje się skalą mapy do obliczenia odległości w terenie;2) odczytuje z map informacje przedstawione za pomocą różnych metod kartograficznych;3) posługuje się w terenie planem, mapą topograficzną, turystyczną, samochodową ( orientuje mapę oraz identyfikuje obiekty geograficzne na mapie i w terenie);4) identyfikuje położenie i charakteryzuje odpowiadające sobie obiekty geograficzne na fotografiach, zdjęciach lotniczych i satelitarnych oraz mapach topograficznych;5) dobiera odpowiednią mapę w celu uzyskania określonych informacji geograficznych;6) określa położenie geograficzne oraz matematyczno-geograficzne punktów i obszarów na mapie;7) lokalizuje na mapach (również konturowych) kontynenty oraz najważniejsze obiekty geograficzne na świecie i w Polsce (niziny, wyżyny, góry, rzeki, jeziora, wyspy, morza, państwa itp.);8) analizuje i interpretuje treści map ogólnogeograficznych, tematycznych, turystycznych;9) projektuje i opisuje trasy podróży na podstawie map turystycznych, topograficznych i samochodowych.⇑2. Kształt, ruchy Ziemi i ich następstwa. Uczeń:1) podaje główne cechy kształtu i wymiarów Ziemi; odczytuje współrzędne geograficzne na globusie;2) posługuje się ze zrozumieniem pojęciami: ruch obrotowy Ziemi, czas słoneczny, czas strefowy; podaje cechy ruchu obrotowego; wyjaśnia, dlaczego zostały wprowadzone strefy czasowe i granica zmiany daty; posługuje się mapą stref czasowych do określania różnicy czasu strefowego i słonecznego na Ziemi;3) podaje cechy ruchu obiegowego Ziemi; przedstawia (wykorzystując również własne obserwacje) zmiany w oświetleniu Ziemi oraz w długości trwania dnia i nocy w różnych szerokościach geograficznych i porach roku;4) podaje najważniejsze geograficzne następstwa ruchów Ziemi.⇑3. Wybrane zagadnienia geografii fizycznej. Uczeń:1) charakteryzuje wpływ głównych czynników klimatotwórczych na klimat;2) charakteryzuje na podstawie wykresów lub danych liczbowych przebieg temperatury powietrza i opadów atmosferycznych w ciągu roku w wybranych stacjach meteorologicznych położonych w różnych strefach klimatycznych; oblicza amplitudę i średnią temperaturę powietrza; wykazuje na przykładach związek między wysokością Słońca a temperaturą powietrza;3) wykazuje zróżnicowanie klimatyczne Ziemi na podstawie analizy map temperatury powietrza i opadów atmosferycznych oraz map stref klimatycznych na Ziemi;4) podaje na podstawie map tematycznych zależności między strefami oświetlenia Ziemi a strefami klimatycznymi oraz wykazuje wpływ klimatu na zróżnicowanie roślinności i gleb na Ziemi;5) podaje główne cechy płytowej budowy litosfery; wykazuje związki pomiędzy płytową budową litosfery a występowaniem zjawisk wulkanicznych i trzęsień ziemi;6) posługuje się ze zrozumieniem pojęciem wietrzenia i erozji; przedstawia rzeźbotwórczą rolę wód płynących, fal morskich, wiatru, lądolodów i lodowców górskich;7) rozpoznaje i opisuje w terenie formy rzeźby powstałe w wyniku działania czynników rzeźbotwórczych. 4⇑4. Położenie i środowisko przyrodnicze Polski. Uczeń:1) charakteryzuje, na podstawie map różnej treści, położenie własnego regionu w Polsce oraz położenie Polski na świecie i w Europie; opisuje podział administracyjny Polski; podaje nazwy i wskazuje na mapie województwa oraz ich stolice;2) opisuje najważniejsze wydarzenia (obrazy) z przeszłości geologicznej Polski: powstanie węgla kamiennego, powstawanie gór, zalewy mórz, zlodowacenia; wykazuje zależności pomiędzy współczesną rzeźbą Polski a wybranymi wydarzeniami geologicznymi;3) rozpoznaje główne rodzaje skał występujących we własnym regionie i w Polsce; wskazuje na mapie najważniejsze obszary ich występowania; podaje przykłady wykorzystania skał w różnych dziedzinach życia człowieka;4) podaje główne cechy klimatu Polski; wykazuje ich związek z czynnikami je kształtującymi; wyjaśnia mechanizm powstawania wiatru halnego i bryzy morskiej;5) wymienia główne rodzaje zasobów naturalnych Polski i własnego regionu: lasów, wód, gleb, surowców mineralnych; korzystając z mapy, opisuje ich rozmieszczenie i określa znaczenie gospodarcze.⇑5. Ludność Polski. Uczeń:1) wyjaśnia i poprawnie stosuje podstawowe pojęcia z zakresu demografii: przyrost naturalny, urodzenia i zgony, średnia długość życia;2) odczytuje z różnych źródeł informacji ( rocznika statystycznego oraz piramidy płci i wieku) dane dotyczące: liczby ludności Polski, urodzeń, zgonów, przyrostu naturalnego, struktury płci, średniej długości życia w Polsce; odczytuje wielkość i główne kierunki migracji z Polski i do Polski;3) charakteryzuje, na podstawie map gęstości zaludnienia, zróżnicowanie rozmieszczenia ludności w Polsce i zamieszkiwanym regionie oraz wyjaśnia te różnice czynnikami przyrodniczymi, historycznymi, ekonomicznymi;4) wykazuje różnice w strukturze zatrudnienia ludności w Polsce i we własnym regionie;5) podaje główne, aktualne problemy rynku pracy w Polsce i we własnym regionie;6) analizuje, porównuje, ocenia rozmieszczenie i wielkość miast w Polsce i zamieszkiwanym regionie; wyjaśnia przyczyny rozwoju wielkich miast w Polsce.⇑6. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej Polski. Uczeń:1) wyróżnia główne cechy struktury użytkowania ziemi, wielkości i własności gospodarstw rolnych, zasiewów i hodowli w Polsce na podstawie analizy map, wykresów, danych liczbowych;2) podaje przyczyny zróżnicowania w rozmieszczeniu wybranych upraw (pszenicy, ziemniaków, buraków cukrowych) oraz chowu bydła i trzody chlewnej w Polsce;3) przedstawia, na podstawie różnych źródeł informacji, strukturę wykorzystania źródeł energii w Polsce i ocenia jej wpływ na stan środowiska przyrodniczego;4) wyjaśnia przyczyny zmian zachodzących w przemyśle w Polsce i we własnym regionie oraz wskazuje najlepiej rozwijające się obecnie w Polsce gałęzie produkcji przemysłowej;5) rozróżnia rodzaje usług; wyjaśnia szybki rozwój wybranych usług w Polsce i we własnym regionie;6) wykazuje na przykładach walory turystyczne Polski oraz opisuje obiekty znajdujące się na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości;7) opisuje na podstawie map i wyjaśnia zróżnicowanie gęstości i jakości sieci transportowej w Polsce i wykazuje jej wpływ na rozwój innych dziedzin działalności gospodarczej;8) wykazuje konieczność ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego w Polsce; wymienia formy jego ochrony, proponuje konkretne działania na rzecz jego ochrony we własnym regionie.⇑7. Regiony geograficzne Polski. Uczeń:1) wskazuje na mapie główne regiony geograficzne Polski;2) charakteryzuje, na podstawie map tematycznych, środowisko przyrodnicze głównych regionów geograficznych Polski, ze szczególnym uwzględnieniem własnego regionu (również na podstawie obserwacji terenowych);3) opisuje, na podstawie map tematycznych, najważniejsze cechy gospodarki regionów geograficznych Polski oraz ich związek z warunkami przyrodniczymi;4) przedstawia, np. w formie prezentacji multimedialnej, walory turystyczne wybranego regionu geograficznego, ze szczególnym uwzględnieniem jego walorów kulturowych;5) projektuje i opisuje, na podstawie map turystycznych, tematycznych, ogólnogeo- graficznych i własnych obserwacji terenowych, podróż wzdłuż wybranej trasy we własnym regionie, uwzględniając walory przyrodnicze i kulturowe;6) przedstawia główne cechy położenia oraz środowiska przyrodniczego Morza Bałtyckiego; wykazuje znaczenie gospodarcze Morza Bałtyckiego oraz przyczyny degradacji jego wód.⇑8. Sąsiedzi Polski - zróżnicowanie geograficzne, przemiany. Uczeń:1) charakteryzuje i porównuje, na podstawie różnych źródeł informacji geograficznej, środowisko przyrodnicze krajów sąsiadujących z Polską; wykazuje ich zróżnicowanie społeczne i gospodarcze;2) wyjaśnia przyczyny dynamicznego rozwoju gospodarczego Niemiec;3) przedstawia współczesne przemiany społeczne i gospodarcze Ukrainy;4) wykazuje zróżnicowanie przyrodnicze, narodowościowe, kulturowe i gospodarcze Rosji;5) przedstawia główne cechy środowiska przyrodniczego, gospodarki oraz formy współpracy z krajem będącym najbliższym sąsiadem regionu, w którym uczeń mieszka.⇑9. Europa. Relacje przyroda - człowiek - gospodarka. Uczeń:1) wykazuje się znajomością podziału politycznego Europy;2) określa położenie Europy i główne cechy środowiska przyrodniczego na podstawie mapy ogólnogeograficznej i map tematycznych;3) opisuje, na podstawie map tematycznych, zróżnicowanie regionalne, kulturowe, narodowościowe i etniczne współczesnej Europy oraz najważniejsze przyczyny i konsekwencje tego zróżnicowania;4) wykazuje, na podstawie map tematycznych, związki między głównymi cechami środowiska przyrodniczego Europy Północnej a głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego;5) wykazuje, na przykładzie rolnictwa Francji lub innego kraju europejskiego, związek pomiędzy warunkami przyrodniczymi a kierunkiem i efektywnością produkcji rolnej; identyfikuje cechy rolnictwa towarowego;6) przedstawia, na podstawie wskazanych źródeł informacji geograficznej, główne kierunki i przyczyny zmian w strukturze przemysłu wybranego regionu (lub okręgu) przemysłowego w Europie Zachodniej;7) przedstawia główne cechy położenia, wielkości, układu przestrzennego oraz znaczenie Paryża lub Londynu jako światowej metropolii;8) wykazuje wpływ gór na cechy środowiska przyrodniczego oraz gospodarkę krajów alpejskich;9) wykazuje związki między rozwojem turystyki w Europie Południowej a warunkami przyrodniczymi oraz dziedzictwem kultury śródziemnomorskiej;10) prezentuje opracowaną na podstawie map, przewodników, Internetu trasę wycieczki po Europie lub jej części.⇑10. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek - przyroda - gospodarka. Uczeń:1) wykazuje, na podstawie map tematycznych, że kontynent Azji jest obszarem wielkich geograficznych kontrastów;2) przedstawia, na podstawie map tematycznych, warunki przyrodnicze obszarów, na których kształtowały się najstarsze azjatyckie cywilizacje;3) analizuje wykresy i dane liczbowe dotyczące rozwoju ludnościowego i urbanizacji w Chinach; wyjaśnia, na podstawie map tematycznych, zróżnicowanie rozmieszczenia ludności na obszarze Chin; podaje kierunki rozwoju gospodarczego Chin oraz wskazuje zmiany znaczenia Chin w gospodarce światowej;4) wykazuje znaczenie czynników społeczno-kulturowych w tworzeniu nowoczesnej gospodarki Japonii na tle niekorzystnych cech środowiska przyrodniczego;5) wykazuje związek pomiędzy rytmem upraw i „kulturą ryżu” a cechami klimatu monsunowego w Azji Południowo-Wschodniej;6) opisuje kontrasty społeczne i gospodarcze w Indiach; wyjaśnia przyczyny gwałtownego rozwoju nowoczesnych technologii;7) charakteryzuje region Bliskiego Wschodu pod kątem cech kulturowych, zasobów ropy naftowej, kierunków i poziomu rozwoju gospodarczego; wskazuje miejsca konfliktów zbrojnych;8) charakteryzuje na podstawie map tematycznych i wyjaśnia występowanie stref klimatyczno-roślinno-glebowych w Afryce;9) wykazuje, na przykładzie strefy Sahelu, związek pomiędzy formami gospodarowania człowieka a zasobami wodnymi; uzasadnia potrzebę racjonalnego gospodarowania w środowisku charakteryzującym się poważnymi niedoborami słodkiej wody;10) określa związki pomiędzy problemami wyżywienia, występowaniem chorób ( AIDS) a poziomem życia w krajach Afryki na południe od Sahary;11) wyróżnia główne cechy i przyczyny zróżnicowania kulturowego i etnicznego Ameryki Północnej i Południowej;12) identyfikuje konflikt interesów pomiędzy ekologicznymi skutkami wylesiania Amazonii a jej gospodarczym wykorzystaniem; określa cechy rozwoju i problemy wielkich miast w Brazylii;13) wykazuje związki między gospodarką a warunkami środowiska przyrodniczego w najważniejszych regionach gospodarczych Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej; określa rolę Stanów Zjednoczonych w gospodarce światowej;14) przedstawia, na podstawie map tematycznych, główne cechy gospodarki Australii na tle warunków środowiska przyrodniczego;15) przedstawia cechy położenia i środowiska geograficznego Antarktyki i Arktyki; podaje główne cechy i przyczyny zmian w środowisku przyrodniczym obszarów okołobiegunowych.⇑IV etap edukacyjny - zakres podstawowy⇑1. Współczesne problemy demograficzne i społeczne świata. Uczeń:1) wyróżnia i charakteryzuje obszary o optymalnych i trudnych warunkach do zamieszkania w skali globalnej i regionalnej; formułuje prawidłowości rządzące rozmieszczeniem ludności na świecie;2) charakteryzuje główne procesy demograficzne (fazy przejścia demograficznego i przejścia epidemiologicznego) na przykładzie całego świata i poszczególnych kontynentów;3) klasyfikuje migracje, podaje ich przyczyny i ocenia skutki tego zjawiska; charakteryzuje współczesne kierunki emigracji Polaków i czynniki wpływające na atrakcyjność niektórych państw dla imigrantów;4) wyjaśnia zróżnicowanie procesów urbanizacji na świecie; opisuje procesy tworzenia się aglomeracji miejskich oraz ich formy;5) identyfikuje i wyjaśnia procesy wzrostu liczby ludności oraz ekspansji przestrzennej wielkich metropolii świata (np. poznaje przyczyny powstawania dzielnic nędzy, wzrostu przestępczości, degradacji środowiska przyrodniczego, problemów komunikacyjnych);6) wyjaśnia znaczenie kultury i tradycji regionalnych w procesie różnicowania się regionów pod względem rozwoju społecznego i gospodarczego (np. wyjaśnia rolę tradycji w rozwoju przedsiębiorczości w państwach Azji Południowo-Wschodniej).⇑2. Zróżnicowanie gospodarcze świata. Uczeń:1) klasyfikuje państwa na podstawie analizy wskaźników rozwoju społecznego i gospodarczego; wyróżnia regiony bogate i biedne (bogatą Północ i biedne Południe) i podaje przyczyny dysproporcji w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego regionów świata;2) ocenia i projektuje różne formy pomocy państwa i organizacji pozarządowych państwom i regionom dotkniętym kryzysem (klęskami ekologicznymi, wojnami, głodem);3) opisuje główne obszary upraw i chowu zwierząt na świecie, wyjaśnia ich zróżnicowanie przestrzenne;4) wyjaśnia, z czego wynikają różnice w wielkości i strukturze spożycia żywności na świecie (uwarunkowania przyrodnicze, kulturowe, społeczne i polityczne, mechanizmy wpływające na nierównomierny rozdział żywności w skali globalnej);5) opisuje zmiany w funkcji obszarów wiejskich na wybranych przykładach (np. w Unii Europejskiej, w regionach turystycznych w państwach rozwijających się); potrafi wyjaśnić szanse i zagrożenia dla środowiska przyrodniczego i mieszkańców poszczególnych regionów, wynikające z procesów przemian zachodzących na terenach wiejskich;6) charakteryzuje kierunki zmian w powierzchni lasów na świecie (w wyniku procesów wylesiania i zalesiania) i podaje przykłady gospodarowania zasobami leśnymi (pozytywne i negatywne);7) charakteryzuje cechy gospodarki morskiej i podaje przykłady wykorzystania oceanu światowego oraz zagrożeń wynikających ze zbyt intensywnej eksploatacji zasobów morskich;8) charakteryzuje i ocenia zróżnicowanie i zmiany struktury wykorzystania surowców energetycznych na świecie; dokonuje oceny zjawiska uzależnienia produkcji energii na świecie od źródeł zaopatrzenia surowców nieodnawialnych, potrafi wyjaśnić twierdzenie „ropa rządzi światem”;9) wyjaśnia, na czym polegają zmiany zachodzące na rynku pracy w skali globalnej i regionalnej, wynikające z rozwoju nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych;10) przedstawia cechy przemysłu wysokiej technologii i podaje przykłady jego lokalizacji na świecie; poznaje nowe funkcje ośrodków przemysłowych i nowe formy przestrzenne - technopolie, klastry i dystrykty przemysłowe;11) charakteryzuje wybrane obszary intensywnie zagospodarowywane turystycznie na świecie; wyjaśnia, dlaczego zmieniają się kierunki wyjazdów turystycznych Polaków; identyfikuje skutki rozwoju turystyki dla środowiska przyrodniczego;12) ocenia rolę nowoczesnych usług komunikacyjnych w funkcjonowaniu gospodarki i w życiu codziennym;13) wyjaśnia zmiany zachodzące w kierunkach i natężeniu ruchu osób i towarów; wskazuje przykłady lokalizacji nowoczesnych terminali i ich rolę w rozwoju regionów;14) podaje przykłady procesów globalizacji i ich wpływu na rozwój regionalny i lokalny;15) wyjaśnia współczesne zmiany na mapie politycznej świata;16) wyjaśnia na wybranych przykładach (w skali lokalnej, regionalnej i globalnej) przyczyny procesów integracyjnych i ich skutki gospodarcze, społeczne i polityczne.⇑3. Relacja człowiek-środowisko przyrodnicze a zrównoważony rozwój. Uczeń:1) formułuje problemy wynikające z eksploatowania zasobów odnawialnych i nieodnawialnych; potrafi przewidzieć przyrodnicze i pozaprzyrodnicze przyczyny i skutki zakłóceń równowagi ekologicznej;2) charakteryzuje obszary niedoboru i nadmiaru wody na świecie i określa przyczyny tego zróżnicowania (w tym zanieczyszczenia wód); przedstawia projekty rozwiązań stosowanych w sytuacjach braku lub niedoborów wody w różnych strefach klimatycznych;3) rozróżnia przyczyny zachodzących współcześnie globalnych zmian klimatu (ocieplenia globalnego) i ocenia rozwiązania podejmowane w skali globalnej i regionalnej zapobiegające temu zjawisku;4) wykazuje na przykładach, że zbyt intensywne wykorzystanie rolnicze gleb oraz nieumiejętne zabiegi agrotechniczne powodują w wielu częściach świata degradację gleb, co w konsekwencji prowadzi do spadku produkcji żywności, a w niektórych regionach świata do głodu i ubóstwa;5) wykazuje na przykładach pozaprzyrodnicze czynniki zmieniające relacje człowiek-środowisko przyrodnicze (rozszerzanie udziału technologii energooszczędnych, zmiany modelu konsumpcji, zmiany poglądów dotyczących ochrony środowiska).⇑IV etap edukacyjny - zakres rozszerzony ⇑ 1. Źródła informacji geograficznej. 1) klasyfikacja map ze względu na różne kryteria; 2) obliczanie odległości w terenie oraz powierzchni na podstawie map wykonanych w różnych skalach; 3) odczytywanie i opis cech środowiska przyrodniczego (np. ukształtowanie i rzeźbę terenu, budowę geologiczną) i społeczno-gospodarczego (np. rozmieszczenie zasobów naturalnych, ludności, szlaki transportowe) na podstawie map: topograficznej, hipsometrycznej i tematycznej; 4) interpretacja zjawiska geograficznego przedstawianego na wykresach, w tabelach, na schematach i modelach; 5) formułowanie zależności przyczynowo-skutkowych, funkcjonalnych i czasowych między wybranymi elementami środowiska przyrodniczego i społeczno-gospodarczego oraz dokonywanie ich weryfikacji, wykorzystując mapy tematyczne; 6) przeprowadzanie badań wybranych elementów środowiska geograficznego w regionie zamieszkania według przygotowanego planu; 7) stosowanie wybranych metod kartograficznych do prezentacji cech ilościowych i jakościowych środowiska geograficznego; 8) korzystanie z technologii informacyjno-komunikacyjnych w celu pozyskiwania, przechowywania, przetwarzania i prezentacji informacji geograficznych. ⇑ 2. Ziemia we Wszechświecie. 1) wyjaśnienie cech budowy i określenie położenia różnych ciał niebieskich we Wszechświecie; 2) scharakteryzowanie ciał niebieskich tworzących Układ Słoneczny; 3) wskazanie konsekwencji ruchów Ziemi; 4) obliczanie wysokości górowania Słońca w dowolnym miejscu na Ziemi w dniach równonocy i przesileń; 5) obliczanie szerokości geograficznej dowolnego punktu na powierzchni Ziemi na podstawie wysokości górowania Słońca w dniach równonocy i przesileń; 6) opis różnic między astronomicznymi, kalendarzowymi i klimatycznymi porami roku; 7) wyjaśnienie przyczyn występowania: dni i nocy polarnych na obszarach podbiegunowych, zorzy polarnej, zaćmień Słońca i Księżyca; 8) wskazanie skutków występowania siły Coriolisa dla środowiska przyrodniczego. ⇑ 3. Sfery Ziemi - atmosfera. 1) wyjaśnienie mechanizmu cyrkulacji powietrza w strefie międzyzwrotnikowej i wyższych szerokościach geograficznych oraz opis przebiegu procesów pogodowych (ruch mas powietrza, fronty atmosferyczne i zjawiska im towarzyszące); 2) wskazanie przyczyn nierównomiernego rozkładu temperatury powietrza i opadów; 3) wyjaśnienie na przykładach genezy wiatrów (stałych i okresowych oraz lokalnych) i wskazanie ich znaczenia dla przebiegu pogody i działalności gospodarczej (rolnictwa, komunikacji); 4) scharakteryzowanie stref klimatycznych i typów klimatu na Ziemi i uzasadnienie ich zasięgu; 5) rozpoznanie strefy klimatycznej i typu klimatu na podstawie rocznego przebiegu temperatury powietrza i sum opadów; 6) przygotowanie krótkoterminowej prognozy pogody na podstawie mapy synoptycznej oraz obserwacji i pomiarów meteorologicznych; 7) wyjaśnienie na przykładach obserwowanych przyczyn i skutków globalnych zmian klimatu na Ziemi. ⇑ 4. Sfery Ziemi - hydrosfera. 1) omówienie cech cyklu hydrologicznego w różnych warunkach klimatycznych; 2) opis występowania i zasobów wód w oceanach i na lądach (jeziora, rzeki, lodowce, wody podziemne); 3) scharakteryzowanie sieci rzecznej i typów genetycznych jezior na poszczególnych kontynentach; 4) rozpoznanie i opis cech ustrojów rzecznych wybranych rzek; 5) wyjaśnienie krajobrazowych i gospodarczych funkcji rzek i jezior; 6) objaśnienie mechanizmu powstawania i układu powierzchniowych prądów morskich, falowania, pływów, upwellingu oraz ich wpływu na warunki klimatyczne i środowisko życia wybrzeży; 7) wskazanie możliwości gospodarczego wykorzystania oceanów i ocena wpływu człowieka na ekosystemy mórz i oceanów; 8) wyjaśnienie powstawania źródeł i ocena przyrodniczego i gospodarczego znaczenia wód podziemnych; 9) wyjaśnienie przyczyn różnej wysokości występowania granicy wiecznego śniegu w różnych szerokościach geograficznych; 10) wyjaśnienie procesu powstawania lodowców na przykładach z różnych kontynentów; 11) wskazanie na mapach zasięgu obszarów współcześnie zlodzonych i ocena wpływu zmian klimatycznych na zmiany zasięgu tych obszarów; 12) opis na przykładach następstw nieracjonalnej gospodarki wodnej w wybranych regionach świata i wskazanie działań wspomagających racjonalne gospodarowanie wodą. ⇑ 5. Sfery Ziemi - litosfera. 1) opis składu mineralogicznego skorupy ziemskiej, głównych grup i rodzajów skał oraz ich gospodarczego zastosowania i ocena zmian środowiska przyrodniczego związanego z eksploatacją surowców mineralnych; 2) scharakteryzowanie najważniejszych wydarzeń geologicznych i przyrodniczych w dziejach Ziemi (fałdowania, dryf kontynentów, transgresje i regresje morskie, zlodowacenia, rozwój świata organicznego); 3) plan i przeprowadzenie obserwacji odkrywki lub odsłonięcia geologicznego; 4) ocena zmian środowiska w holocenie związanego z działalnością człowieka; 5) scharakteryzowanie głównych procesów wewnętrznych prowadzących do urozmaicenia powierzchni Ziemi - wulkanizm, plutonizm, ruchy skorupy ziemskiej, wstrząsy tektoniczne, ruchy górotwórcze (paleozoiczne, mezozoiczne, kenozoiczne) oraz formy powstałe w ich wyniku; 6) scharakteryzowanie zjawiska wietrzenia fizycznego i chemicznego (np. kras, lateryzacja) oraz opis produktów i form powstałych w wyniku tych procesów; 7) opis przebiegu oraz efektów erozji i akumulacji wodnej (rzecznej, morskiej, jeziornej), lodowcowej i eolicznej; 8) wykazanie wpływu cech budowy geologicznej i działalności człowieka na grawitacyjne ruchy masowe (obrywanie, spełzywanie, osuwanie); 9) opis cech ukształtowania powierzchni Ziemi jako efekt oddziaływania procesów wewnętrznych i zewnętrznych dla wybranego regionu. ⇑ 6. Sfery Ziemi - pedosfera i biosfera. 1) scharakteryzowanie procesów glebotwórczych i omówienie cech głównych rodzajów gleb strefowych i niestrefowych oraz ocena ich przydatności rolniczej; 2) plan i przeprowadzenie obserwacji profilu glebowego w miejscu zamieszkania; 3) wyjaśnienie zróżnicowania formacji roślinnych na Ziemi i piętrowości roślinnej na Ziemi oraz przyporządkowanie typowych gatunków flory i fauny dla poszczególnych stref krajobrazowych Ziemi; 4) udowodnienie na przykładach, że naruszenie stabilności ekosystemów może powodować nieodwracalne zmiany w środowisku naturalnym; 5) wskazanie podejmowanych na świecie działań na rzecz ochrony i restytucji środowiska geograficznego; 6) omówienie podstawowych zasad zrównoważonego rozwoju i ocena możliwości ich realizacji w skali lokalnej, regionalnej i globalnej. ⇑ 7. Klasyfikacja państw świata. 1) wyróżnienie kryteriów podziału państw według PKB na jednego mieszkańca oraz Wskaźnika Rozwoju Społecznego (HDI); 2) porównanie struktury PKB państw znajdujących się na różnych poziomach rozwoju gospodarczego; 3) odczytanie na mapach aktualnego podziału politycznego. ⇑ 8. Ludność. 1) analiza, wyjaśnienie i ocena warunków przyrodniczych dla osiedlania się ludzi (na przykładach różnych regionów świata); 2) określenie cech rozmieszczenia ludności na Ziemi, wskazanie obszarów jej koncentracji i słabego zaludnienia; 3) analiza przestrzennych różnic w wielkości wskaźników: urodzeń, zgonów i przyrostu naturalnego; 4) opis etapów rozwoju demograficznego ludności na przykładach z wybranych państw świata; 5) ocena konsekwencji eksplozji demograficznej lub regresu demograficznego w wy branych państwach; 6) scharakteryzowanie przyczyn i konsekwencji migracji ludności w różnych państwach; 7) przedstawienie procesów urbanizacyjnych na świecie i zróżnicowania poziomu życia ludzi w miastach różnych typów i wielkości; 8) wyjaśnienie zróżnicowania struktury zatrudnienia w wybranych państwach i jej związku z poziomem rozwoju państwa; 9) scharakteryzowanie struktury etnicznej i narodowościowej ludności świata; 10) określenie struktury funkcjonalno-przestrzennej różnych miast i ocena jej zmiany wraz z rozwojem państw; 11) scharakteryzowanie zróżnicowania religijnego ludności świata i ocena wpływu religii na postawy społeczne i gospodarkę; 12) wskazanie przyczyn i konsekwencji upowszechniania się wybranych języków na świecie. ⇑ 9. Działalność gospodarcza na świecie. 1) wyjaśnienie wpływu czynników przyrodniczych i społeczno-ekonomicznych na rozwój rolnictwa; 2) wykazanie zależności między rodzajami produkcji rolnej a warunkami naturalnymi i rozmieszczeniem ludności oraz scharakteryzowanie różnych typy\ów rolnictwa na świecie; 3) wskazanie problemów związanych z upowszechnianiem się roślin uprawnych zmodyfikowanych genetycznie i wskazanie rejonów ich upraw; 4) porównanie i uzasadnienie struktury spożycia żywności w państwach wysoko i słabo rozwiniętych; 5) uzasadnienie konieczności racjonalnego gospodarowania zasobami leśnymi na świecie; 6) wskazanie możliwości rozwoju wykorzystania zasobów oceanów i mórz; 7) scharakteryzowanie zmian w strukturze zużycia energii postępujących wraz z rozwojem gospodarczym państw świata i ocena skutków wynikających z rosnącego zużycia energii oraz konieczności pozyskiwania nowych źródeł energii Korelacja i kompetencje zapisane w celach projektuPrzyrodaInformatykaPlastyka1234Szczegółowe cele projektu § Budowa Układu Słonecznego § Rozróżnia ciała niebieskie § Interpretuje mapy nieba, rysunki schematyczne, poglądowe § Zna sylwetki ludzi, którzy najbardziej przyczynili się do poznania kosmosu § Rozumie związki zależności między ruchem a oświetleniem Ziemi § Rozumie, że działalność człowieka ma wpływ na zmiany zachodzące we wszechświecie. § Poszukuje w Internecie wiadomości dotyczących nowości astronomicznych § Korzysta z dostępnych programów związanych z astronomią § Przygotowanie materiałów na zajęcia z wykorzystaniem techniki komputerowej § Wykonanie plakatu na wybrany temat związany z poruszanym materiale, odpowiednio dobraną techniką § Wykonanie gazetki tematycznej Kompetencje zapisane w celach projektu § Rozwiązywanie problemów § Korzystanie z różnych źródeł informacji § Praca w zespołach § Umiejętność słuchania i korzystania z poglądów innych ludzi § Zajmowanie stanowiska w dyskusji § Samodzielne poszukiwanie § Rozwijanie wyobraźni przestrzennej § Nabywanie umiejętności notowania, rysowania, szkicowania § Zgodna współpraca w grupieTreści i kompetencje zapisane w podstawach programowych § Łączenie różnych elementów wiedzy § Obrona własnego stanowiska § Prezentowanie własnych zainteresowań, uzdolnień i poglądów na forum publicznym § Ocenianie własnej postawy i wyników pracy § Rozwiązywanie problemów w sposób twórczy § Efektywne posługiwanie się technologią informatyczną § Wykorzystywanie doświadczeń w praktyceOpracowała:Edyta SzyszkoMarzena Szczerbińska co tu znajdziesz? Jest to specjalne miejsce na stronie geo-edukacji przeznaczone dla tutaj dodatkowe materiały pomagające w lepszym przygotowaniu do matury, między innymi:– podcasty– quizy wiedzy geograficznejPolecam także sprawdzić zestaw plansz z serii “zrozumieć pytania na maturze z geografii”, który znajduje się na dole strony. Dodatkowe podcasty Możesz zyskać dostęp do dodatkowych podcastów (obecnie ponad 14 godzin materiałów) w ramach podziękowania, za wspieranie rozwoju serwisu kwotą 25zł/miesiąc. Szczegóły w linku poniżej: Nie chcesz płacić co miesiąc za dostęp do wszystkich podcastów zostając patronem? A może interesują Cię konkretne działy? Możesz zyskać dostęp do wszystkich podcastów na stałe kupując aplikację w sklepie google play 1. Ziemia we Wszechświecie, Atmosfera, Hydrosfera 2. Litosfera (Procesy wewnętrzne i procesy zewnętrzne), Biosfera, Pedosfera 3. Zmiany na mapie politycznej, Ludność i osadnictwo, Sektory gospodarki, Globalizacja quizy wiedzy geograficznej - sklep google play Sprawdź swoją znajomość terminów geograficznych (geografia fizyczna) plansze - zrozumieć pytania na maturze Udostępnij: social kontakt info(at) Test A: Ziemia we wszechświecieImię i nazwisko: ...Data: ..., klasa: ...Poniższy test składa się z 10 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 22 Zadanie (0–3 pkt) Połącz strzałkami nazwy ciał niebieskich z odpowiednimi określeniami. • świecąca, gazowa kula księżyc • • skupisko gwiazd kometa • • satelita planetygwiazda • • ciało krążące wokół centralnej gwiazdy • lodowy obiekt z warkoczem • odłamek skalny, który spadł na Ziemię z kosmosu2. Zadanie (0–2 pkt)Uzupełnij nazwy planet w poniższym ciągu. Słońce – ... – Wenus – ... – Mars – Jowisz – Saturn – Uran – Neptun – Pluton. 3. Zadanie (0–6 pkt) Przy określeniach następstw ruchu obrotowego Ziemi wpisz literę P (prawda), jeśli uważasz je za prawdziwe, lub F (fałsz), jeśli uważasz, że są błędne. a) pozorna wędrówka Słońca ze wschodu na zachód – ... b) następowanie po sobie dnia i nocy – ... c) zmiana długości dnia i nocy – ... d) spłaszczenie Ziemi na biegunach – ... e) astronomiczne pory roku – ... f) różnica czasu słonecznego między punktami położonymi na różnych południkach – ... 4. Zadanie (0–1 pkt) Słońce góruje na południku 18°30’E. Na mapie obok zakreskuj obszar Polski, na którym Słońce już górowało. 5. Zadanie (0–2 pkt) Oblicz różnicę czasu między wschodem Słońca na wschodnich krańcach Polski i zachodnich. (wsch.: kolano Bugu – 24°E; zach.: kolano Odry – 14°E). Odpowiedź: ... ... ......6. Zadanie (0–1 pkt) Podaj, od ilu godzin trwa Nowy Rok w Sydney (151°E), gdy w Gdyni (18°30’E) w noc sylwestrową bije północ. ... ......7. Zadanie (0–2 pkt) Podaj daty początków pór roku na półkuli południowej. a) lato ... , b) jesień ... . 8. Zadanie (0–3 pkt) Korzystając z mapy do zadania 4, oblicz wysokość Słońca podczas górowania w Gdyni w dniu równonocy wiosennej. ... ...... 9. Zadanie (0–1 pkt) Podaj nazwę zjawiska astronomicznego występującego na obszarach wokół bieguna północnego 22 grudnia. ... 10. Zadanie (0–1 pkt) Literami: a, b, c oznaczono linie wyznaczające trasy widomej wędrówki Słońca nad widnokręgiem w Warszawie w dniach początków pór roku. Wpisz literę oznaczającą linię, która przedstawia wędrówkę Słońca w dniu przesilenia letniego....Test B: Ziemia we wszechświecieImię i nazwisko: ...Data: ..., klasa: ...Poniższy test składa się z 10 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową odpowiedź. Za rozwiązanie całego testu możesz otrzymać maksymalnie 22 Zadanie (0–3 pkt) Połącz strzałkami nazwy ciał niebieskich z odpowiednimi określeniami. • świecąca, gazowa kulagalaktyka • • skupisko gwiazd planeta • • satelita planety meteoryt • • ciało krążące wokół centralnej gwiazdy • lodowy obiekt z warkoczem • odłamek skalny, który spadł na Ziemię z kosmosu2. Zadanie (0–2 pkt) Uzupełnij nazwy planet w poniższym ciągu. Słońce – Merkury – ... – Ziemia – ... – Jowisz – Saturn – Uran – Neptun – Pluton. 3. Zadanie (0–6 pkt) Przy określeniach następstw ruchu obiegowego Ziemi wpisz literę P (prawda), jeśli uważasz je za prawdziwe, lub F (fałsz), jeśli uważasz, że są błędne. a) zmiana wysokości Słońca nad horyzontem w ciągu roku – ... b) następowanie po sobie dnia i nocy – ... c) zmiana długości dnia i nocy – ... d) spłaszczenie Ziemi na biegunach – ... e) astronomiczne pory roku – ... f) zmiana miejsca wschodu i zachodu Słońca – ... 4. Zadanie (0–1 pkt) Słońce góruje na południku 18°30’E. Na mapie obok zakreskuj obszar Polski, na którym Słońce będzie górowało. 5. Zadanie (0–2 pkt) Oblicz różnicę czasu między zachodem Słońca na wschodnich krańcach Polski i zachodnich.(wsch.: kolano Bugu – 24°E; zach.: kolano Odry – 14°E). Odpowiedź: ... ... ......6. Zadanie (0–1 pkt) Podaj, za ile godzin rozpocznie się Nowy Rok w Nowym Jorku (76ľW), gdy w Gdyni (18ľ30’E) w noc sylwestrową bije północ. ... ...... 7. Zadanie (0–2 pkt) Podaj daty początków pór roku na półkuli północnej. a) wiosna ... , b) zima ... .8. Zadanie (0–3 pkt) Korzystając z mapy do zadania 4, oblicz wysokość Słońca podczas górowania w Szczecinie w dniu równonocy jesiennej. ... ...... 9. Zadanie (0–1 pkt) Podaj nazwę zjawiska astronomicznego występującego na obszarach wokół bieguna północnego 22 czerwca. 10. Zadanie (0–1 pkt)Literami: a, b, c oznaczono linie wyznaczające trasy widomej wędrówki Słońca nad widnokręgiem w Warszawie w dniach początków pór roku. Wpisz literę oznaczającą linię, która przedstawia wędrówkę Słońca w dniu przesilenia zimowego.... powodzenia

zadania maturalne ziemia we wszechświecie